Για την οδήγηση μοτοποδηλάτου από αλλοδαπούς, οι οποίοι έχουν συμπληρώσει το 16° έτος της ηλικίας τους και δεν διαμένουν στην Ελλάδα, δεν απαιτείται η κατά το άρθρο 96 παρ. 2 του Ν.2094/1992 (ΚΟΚ) άδεια.

Εν προκειμένω ο οδηγός του μοτοποδηλάτου, κατά το χρόνο του ατυχήματος ήταν υπήκοος Αυστραλίας και κατοικούσε μόνιμα στη εν λόγω χώρα, ενόψει δε των δεδομένων αυτών και του γεγονότος ότι είχε συμπληρώσει το 16° έτος της ηλικίας του, δεν ήταν υποχρεωμένος να έχει άδεια οδηγήσεως μοτοποδηλάτου. Επομένως, ως αλλοδαπός και μόνιμος κάτοικος εξωτερικού, νόμιμα οδηγούσε το εμπλακέν σε τροχαίο ατύχημα δίκυκλο μοτοποδήλατο.

Εξαίρεση Ασφαλιστικής Κάλυψης
Έλλειψη της κατά νόμο άδειας ικανότητας μοτοποδηλάτου
Παρεμπίπτουσα Αγωγή Ασφαλιστή - Απορριπτέα
Αναιρετική Διαδικασία κατ΄άρθρ. 559 αρ.19 ΚΠολΔ

Με βάση τις παραδοχές αυτές, το Εφετείο, που απέρριψε την αγωγή ως προς την τότε εναγομένη – εκκαλούσα (ιδιοκτήτρια του μοτοποδηλάτου) και ήδη αναιρεσίβλητη ως ουσιαστικά αβάσιμη, δεν παραβίασε εκ πλαγίου τη διάταξη του άρθρου 96 παρ. 2 του ν. 2094/1992 (Κ.Ο.Κ.) που ίσχυε κατά το χρόνο που έλαβε χώρα το ένδικο τροχαίο ατύχημα, και την οποία εφάρμοσε, αφού με πλήρεις, σαφείς και χωρίς αντιφάσεις αιτιολογίες, που καθιστούν εφικτό τον αναιρετικό έλεγχο ως προς την ορθή ή μη εφαρμογή της ως άνω ουσιαστικής διατάξεως, δέχθηκε, αφ’ ενός μεν ότι το ανήκον στην κυριότητα, νομή και κατοχή της αναιρεσίβλητης όχημα ήταν “δίκυκλο μοτοποδήλατο, κατά τον ορισμό του άρθρου 2 παρ. 1 του ν. 2094/1992 (ΚΟΚ)”, αφ’ ετέρου δε ότι ο οδηγός κατά το χρόνο του ατυχήματος του εν λόγω μοτοποδηλάτου, ήταν Αυστραλός υπήκοος και κατοικούσε μόνιμα στο Σίδνεϋ Αυστραλίας. Επομένως, ο έκτος λόγος αναίρεσης από τον αριθμό 19 του άρθρου 559 ΚΠολΔ είναι απορριπτέος ως αβάσιμος.

Αποδεικτική Ισχύς Προσαγόμενων Εγγράφων
Προϋποθέσεις Λήψης υπόψη αυτών
(αρθρ.436 επ. ΚΠολΔ)

Αν το έγγραφο που προσκομίστηκε αναφέρεται σε άλλο έγγραφο, προσάγεται και αυτό, εκτός αν εκείνο που προσκομίστηκε αντικατέστησε το έγγραφο που αναφέρεται ή περιλαμβάνει όλο το ουσιώδες περιεχόμενό του. Από την διάταξη του άρθρ.436 ΚΠολΔ προκύπτει ότι το αναφέρον έγγραφο έχει την πλήρη απόδειξη του αναφερόμενου εγγράφου, χωρίς την προσαγωγή του αναφερόμενου, όταν συντάχθηκε για να αντικαταστήσει το αναφερόμενο ή όταν η όλη ουσιώδης έννοια του αναφερόμενου εγγράφου επαναλαμβάνεται στο αναφέρον. Προκειμένου όμως το δικαστήριο να προσδώσει σε μόνο το αναφέρον έγγραφο την αποδεικτική δύναμη του αναφερόμενου πρέπει να βεβαιώνει τη συνδρομή ενός από τους παραπάνω νόμιμους όρους, πράγμα που μπορεί να συνάγεται και από μόνη την αναφορά του ανωτέρω άρθρου του ΚΠολΔ, εφόσον προκύπτει από τη σημείωση μιας των δύο περιπτώσεων του ότι κατ’ εφαρμογήν αυτής κρίνει ότι το αναφέρον έγγραφο είναι εκτιμητέο ως έχον την αποδεικτική δύναμη του αναφερόμενου εγγράφου, η βεβαιούμενη δε συνδρομή μιας των προϋποθέσεων του άρθρου τούτου, ως αναγόμενη σε εκτίμηση πραγματικού γεγονότος είναι ανέλεγκτη από τον Άρειο Πάγο. Σε αντίθετη περίπτωση, δηλ. χωρίς τη βεβαίωση αυτή, εάν το αναφερόμενο έγγραφο έχει ορισμένη από το νόμο αποδεικτική δύναμη, εφόσον η δύναμη αυτή αποδοθεί από το δικαστήριο μόνο στο αναφέρον έγγραφο, τότε τούτο υποπίπτει στη με τη διάταξη της ΚΠολΔ 559 αριθ. 12 ελεγχομένη νομική πλημμέλεια.
Εν προκειμένω ελήφθη υπόψη το αναφέρον έγγραφο (έκθεση απολογίας κατηγορουμένου), στο οποίο περιλαμβάνετε το ουσιώδες περιεχόμενο του αναφερόμενου εγγράφου (διαβατήριο), χωρίς να έχει προσκομισθεί το τελευταίο και το οποίο χρησιμεύει ως στοιχείο ταυτότητας και ιθαγένειας του κατόχου, που προσκομίσθηκε στο Πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, αποτελεί δημόσιο έγγραφο και παράγει πλήρη απόδειξη (άρθρ.438, 440 ΚΠολΔ, ως προς όσα βεβαιώνονται σ΄αυτό, την αλήθεια των οποίων όφειλαν να διαπιστώσουν οι συντάκτες του. Απορριπτέος ο εκ του αρ.1 άρθρ. 559 ΚΠολΔ λόγος αναιρέσεως.

Σχόλια – Παρατηρήσεις

1. Άδεια Ικανότητας Ξένου Κράτους

Η οδήγηση στην Ελλάδα από αλλοδαπούς επιτρέπεται κατ΄άρθρ. 94 παρ.4 του ΚΟΚ:

α) στους κατόχους άδειας οδήγησης, ανάλογης κατηγορίας ή υποκατηγορίας, η οποία έχει εκδοθεί από Κράτος - Μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.), εφόσον δεν είναι κάτω των 18 ετών, β) στους κατόχους ισχύοντος διεθνούς πιστοποιητικού πορείας (διεθνούς άδειας), το οποίο έχει εκδοθεί από άλλα κράτη (εκτός Ελλάδας) και γ) στους κατόχους ισχύουσας άδειας οδήγησης, η οποία έχει εκδοθεί από κράτη, εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με τα οποία η Ελλάδα έχει συνάψει ειδική συμφωνία, η οποία έχει κυρωθεί με νόμο, καθώς και στους κατόχους ισχύουσας άδειας οδήγησης κατά τα οριζόμενα σε διεθνείς συμβάσεις ή συμφωνίες που ισχύουν στην Ελλάδα και έχουν κυρωθεί με νόμο. ΑΠ.1728/2013, ΕΣυγκΔ 2013/428.

Αναιρείται Εφετειακή απόφαση καθότι για τη διαμόρφωση του αποδεικτού της πορίσματος, ότι ο οδηγός του επίμαχου μοτοποδηλάτου δεν εστερείτο της απαιτουμένης αδείας ικανότητας οδήγησης, έλαβε υπόψη του την άδεια ικανότητας οδήγησης εκδοθείσα από την πολιτεία NSW της Αυστραλίας. Του εγγράφου όμως αυτού δεν είχε γίνει νόμιμη επίκληση από την αναιρεσείουσα κατ΄άρθρ. 561 παρ.2 ΚΠολΔ. Επομένως, το Εφετείο με το να λάβει υπόψη του το ως άνω έγγραφο, καθώς επίσης να μη κηρύξει απαράδεκτο ως προς το επικληθέν από την αναιρεσίβλητη το πρώτον με τη προσθήκη των προτάσεων της έγγραφο, προς απόδειξη του ισχυρισμού της, περί μη απαλλαγής της αναιρεσείουσας (ασφαλιστικής εταιρίας) από την ασφαλιστική κάλυψη του μοτοποδηλάτου της, υπέπεσε στην πλημμέλεια των αριθ. 11 περ.β και 14 περ.γ ΚΠολΔ. ΑΠ 1552/2012, ΕΣυγκΔ 2013/106.

Άδεια Ικανότητας οδηγού Ξένου Κράτους (Ιράκ) - Παρεμπίπτουσα αγωγή ασφαλιστού κατά ασφαλισμένου λόγω εξαίρεσης ασφαλιστικής κάλυψης (οδήγηση ΑΝΕΥ της κατά νόμο άδειας), Απορριπτέα. Στις περιπτώσεις εμπλοκής σε τροχαίο ατύχημα οδηγών που κατέχουν ισχύουσα άδεια οδηγήσεως η οποία έχει εκδοθεί από κράτη εκτός της ΕΕ, με την οποία η Ελλάδα έχει συνάψει ειδική συμφωνία, η οποία έχει κυρωθεί με νόμο, καθώς και οι κάτοχοι ισχύουσας άδειας οδηγήσεως κατά τα οριζόμενα σε διεθνείς συμβάσεις ή συμφωνίες που έχουν κυρωθεί με νόμο και οι οποίοι δεν έχουν τη συνήθη διαμονή τους στην Ελλάδα δεν συντρέχει περίπτωση οδηγού στερούμενου αδείας ικανότητος οδηγού. Και τούτο γιατί τα συμβαλλόμενα μέρη διαλαμβάνονται στο ασφαλιστήριο συμβόλαιο τον διαληφθέντα κρίσιμο όρο αποβλέπουν κυρίως στο γεγονός αν ο οδηγός είναι ή όχι ικανός προς οδήγηση αυτοκινήτου της κατηγορίας του ασφαλισμένου και όχι στο αν η υπάρχουσα έχει εκδοθεί από αρμόδια Ελληνική αρχή. Αρκεί ότι είναι ισχύουσα στο κράτος, αρμόδια υπηρεσία του οποίου την εξέδωσε. Το ίδιο ισχύει και για την περίπτωση που από την Ελληνική νομοθεσία προβλέπεται διαδικασία αναγνώρισης αλλοδαπής άδειας, η οποία ακόμη δεν έχει τηρηθεί κατά τον χρόνο του ατυχήματος. Ενισχυτικό της άποψης αυτής επιχείρημα αντλείται και από την ίδια τη ρύθμιση του άρθρου 94 παρ. 3 και 4 Ν. 2696/1999 (ΚΟΚ) η οποία ενώ κατ’ αρχήν απαγορεύει την οδήγηση αυτοκινήτου από τον μη εφοδιασμένο με ισχύουσα Ελληνική άδεια, εν τούτοις δεν υπάγει στην απαγόρευση αυτή τις περιπτώσεις α’, β’ και γ’ της παρ. 4 του Ν. 2696/1999 (ΚΟΚ). Εφ.Αθ.7217/2008, ΕΣυγκΔ 2011/116

Ο συμβατικός όρος εξαίρεσης της ασφαλιστικής κάλυψης, λόγω της ασάφειάς του, αναφορικά προς το πότε ο οδηγός θεωρείται ότι δεν έχει την κατά νόμο άδεια οδηγήσεως, ερμηνευόμενος κατά τα άρθρα 173 και 200 του ΑΚ, όπως απαιτεί η καλή πίστη, και τα συναλλακτικά ήθη, δεν καταλαμβάνει και τη ζημία την οποία προκαλεί οδηγός, ο οποίος είναι κάτοχος αδείας οδηγήσεως αυτοκινήτου που έχει εκδοθεί από ξένο κράτος.

Και αυτό διότι τα συμβαλλόμενα μέρη απέβλεψαν κυρίως στο γεγονός αν ο οδηγός κατά το χρόνο του ατυχήματος ήταν ικανός να οδηγεί αυτοκίνητο της ίδιας κατηγορίας με το ασφαλισμένο και όχι στο τυπικό στοιχείο της αναγνωρίσεως της αλλοδαπής αδείας από τις ημεδαπές αρχές και της εκδόσεως σχετικής ελληνικής αδείας, η οποία μπορούσε να χορηγηθεί χωρίς προηγούμενη θεωρητική ή πρακτική εξέταση του κατόχου αλλοδαπής αδείας οδηγήσεως. Μον. Πρ. Πατρ. 590/2007, ΣΕΣυγκΔ 2007/503.

Διαβάστε εδώ την απόφαση, όπως δημοσιεύθηκε στην Επιθεώρηση Συγκοινωνιακού Δικαίου.