Στις μεγάλες αλλαγές που αναμένονται την ασφαλιστική αγορά αναφέρεται ο οικονομικός διευθυντής της Generali Hellas κ. Ηλίας Ρήγας σε συνέντευξη του στο nextdeal.gr. Ο κ. Ρήγας εστιάζει μεταξύ άλλων στην μετάβαση στο Διεθνές Πρότυπο Χρηματοοικονομικής Αναφοράς ή αλλιώς IFRS 17 το οποίο η Generali εφαρμόζει ήδη, στην υιοθέτηση των κανόνων εταιρικής περιβαλλοντικής και κοινωνικής υπευθυνότητας (ESG) από τις ασφαλιστικές εταιρείες και βέβαια στις αλλαγές που φέρνει ο υψηλός πληθωρισμός για εταιρείες και ασφαλισμένους. Επίσης υπογραμμίζει ότι ο ασφαλιστικός κλάδος είναι υγιής, εκτιμά ότι ο μετασχηματισμός της αγοράς έχει ήδη ξεκινήσει και το τοπίο θα αλλάξει σύντομα και  προτείνει να «συστήσουμε εκ νέου την ασφάλιση στην κοινωνία και τους ασφαλισμένους μας ώστε να είναι σε θέση να αντιλαμβάνονται την αξία που αυτή προσθέτει στην καθημερινότητά τους».

- Κύριε Ρήγα πόσο υγιής οικονομικά είναι ο ασφαλιστικός κλάδος στη χώρα μας; Ποιοι οικονομικοί αριθμοδείκτες αποτυπώνουν καλύτερα την εικόνα της

-Ειδικά για την Ελλάδα, η τελευταία δεκαετία -και κυρίως τα δύο τελευταία χρόνια- θα μπορούσαν να περιγραφούν ως ένα δείγμα τέλειας καταιγίδας. Σε αυτό το διάστημα έχουν καταγραφεί πολλοί διαφορετικοί και σοβαροί κίνδυνοι, ξεκινώντας από το PSI των ελληνικών ομολόγων, τα Capital Controls και τα χαμηλά επιτόκια, έως -πολύ πρόσφατα- την πανδημία της Covid-19 και την απότομη αύξηση πληθωρισμού και επιτοκίων ως αποτέλεσμα του πολέμου στην Ουκρανία και των κυρώσεων που αυτός επέφερε. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον οι ασφαλιστικές εταιρείες επέδειξαν ιδιαίτερη ανθεκτικότητα, η οποία σε μεγάλο βαθμό συνδέεται με τη φύση του αντικειμένου τους σε ό,τι αφορά την ορθή αναγνώριση, την εκτίμηση και την προστασία έναντι πιθανών κινδύνων αλλά και με το γεγονός ότι μέτοχοι των εταιρειών τίς στήριξαν δρώντας επικουρικά όταν αυτό απαίτησαν οι περιστάσεις. Με τον τρόπο αυτό, ενισχύθηκε σημαντικά η εικόνα της αξιοπιστίας της ασφαλιστικής αγοράς την ίδια στιγμή που ο τραπεζικός κλάδος βρισκόταν υπό πίεση. Εδώ καταγράφεται, επομένως, μια σημαντική αλλαγή καθώς οι ασφαλιστικές εταιρείες ήταν πάντοτε ο «παρεξηγημένος» εταίρος του χρηματοπιστωτικού χώρου για το ευρύ κοινό.

Για να αφήσουμε, όμως, τα στοιχεία να μιλήσουν με ακρίβεια, θα έλεγα ότι πέντε είναι τα βασικά μεγέθη που αποτυπώνουν την εικόνα της αγοράς τα οποία πρέπει να λαμβάνει κανείς υπόψη του και αυτά είναι:

•             ο κύκλος εργασιών της αγοράς, είτε ως αυτόνομο μέγεθος είτε συγκριτικά με το ΑΕΠ, όπου εκεί διαπιστώνεται ότι το περίφημο “penetration” του ασφαλιστικού χώρου στην ελληνική αγορά υπολείπεται σημαντικά της ευρωπαϊκής πραγματικότητας. Αυτό σημαίνει πως πρέπει να γίνει πολλή δουλειά από τους ανθρώπους της αγοράς προκειμένου να φέρουμε την ασφάλιση στο προσκήνιο,

•             η κερδοφορία του κλάδου η οποία δεν είναι μόνο καλή αλλά πρωτίστως είναι εξαιρετικά σταθερή και ανθεκτική,

•             η περιουσία του κλάδου που ανέρχεται περίπου στο 10%-12% του ΑΕΠ σε σχέση με το αντίστοιχο 60%+ των ευρωπαϊκών χωρών, γεγονός που εξηγεί, εν μέρει, τον λόγο για τον οποίο η ισχύς του κλάδου στην Ελλάδα είναι περιορισμένη. Σε κάθε περίπτωση πάντως, είναι πλέον ανάγκη, οι ασφαλιστικές εταιρείες να προχωρήσουν σε πιο βιώσιμες επιλογές προκειμένου να αυξήσουν την περιουσία τους, δείχνοντας έτσι τον δρόμο και στον υπόλοιπο επιχειρηματικό κόσμο,

•             ο Δείκτης Κεφαλαιακής Επάρκειας Solvency II ο οποίος αποτελεί έναν αντικειμενικό εποπτικό δείκτη που δηλώνει τη φερεγγυότητα των ασφαλιστικών εταιρειών, βάσει των δημοσιευμένων αριθμών του οποίου η αγορά βρίσκεται σε ικανοποιητικό επίπεδο με τις προκλήσεις μπροστά μας, όμως, να είναι πολλές,

•             και, ασφαλώς, ο Δείκτης Ικανοποίησης των Πελατών μας, όπου εδώ οι επιδόσεις του κλάδου δεν είναι οι προσδοκώμενες και απαιτούν σοβαρές βελτιώσεις στην κατεύθυνση της απλοποίησης και της ψηφιοποίησης των διαδικασιών προκειμένου να ανταποκριθούμε στις σύγχρονες ανάγκες των ασφαλισμένων μας.

Συνοπτικά, λοιπόν, θα μπορούσαμε να  πούμε ότι ο ασφαλιστικός κλάδος είναι υγιής, έχει όμως ακόμη πολύ δρόμο σε ό,τι αφορά την βελτίωση των ποιοτικών του στοιχείων προκειμένου να κατακτήσει την θέση που του αξίζει στην ελληνική οικονομία και στη συνείδηση των πελατών μας. Αυτό, περνά μόνο μέσα από έναν δομικό επιχειρηματικό και ψηφιακό μετασχηματισμό σε επίπεδο αγοράς, αλλά και αλλαγή αντίληψης στην έννοια και την αξία της ασφαλιστικής κάλυψης σε ό,τι αφορά τους πολίτες. Το περιβάλλον επιβάλλει αλλαγές, ο μετασχηματισμός της αγοράς έχει ήδη ξεκινήσει και το τοπίο θα αλλάξει σύντομα. Είναι, επομένως, μια μοναδική ευκαιρία να συστήσουμε εκ νέου την ασφάλιση στην κοινωνία και τους ασφαλισμένους μας ώστε να είναι σε θέση να αντιλαμβάνονται την αξία που αυτή προσθέτει στην καθημερινότητά τους.

-  Ποιος είναι σήμερα σε συνθήκες Solvency II, ο ρόλος του οικονομικού διευθυντή μιας ασφαλιστικής εταιρείας;

-Ο ρόλος του οικονομικού διευθυντή έχει διευρυνθεί ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια. Στο πλαίσιο του Solvency II, η βασική αρμοδιότητα που έχει είναι αυτή της διαχείρισης των κεφαλαίων της επιχείρησης με σκοπό τη διατήρηση μιας ισορροπίας μεταξύ του ρίσκου που αναλαμβάνει η εταιρεία και της κερδοφορίας που αυτή αναμένει. Υπό αυτό το πρίσμα, εξετάζονται τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των προϊόντων μιας εταιρείας, οι επενδύσεις που αυτή σχεδιάζει να υλοποιήσει και, βεβαίως, ο τρόπος διαχείρισης των προσδοκιών που έχει από την εταιρεία ο μέτοχος βάσει της επένδυσής του. Όλα αυτά τα στοιχεία συνυπολογίζονται προκειμένου να σχεδιαστεί η στρατηγική ενός οργανισμού η οποία θα ακολουθεί την αποστολή και το όραμά του, την ίδια στιγμή όμως θα προφυλάσσει την φερεγγυότητά του και θα του δίνει το περιθώριο να αναπτυχθεί. Εδώ, δεν θα πρέπει να παραλείψουμε να αναφέρουμε την ανάγκη ενσωμάτωσης των ESG στόχων στην λειτουργία των εταιρειών οι οποίοι εκ των πραγμάτων θα επηρεάσουν το Solvency πλαίσιο. Η συζήτηση είναι μεγάλη και χρειάζεται συνεχής ενημέρωση γύρω από το συγκεκριμένο ζήτημα που μας αφορά όλους. Όλα αυτά αποτελούν μια εν εξελίξει σύνθετη άσκηση η οποία απαιτεί από τα εμπλεκόμενα στελέχη ικανότητα διαχείρισης της πολυπλοκότητας, προσαρμοστικότητα και αξιοποίηση όλων των δεδομένων και των εργαλείων που προσφέρονται.

- Ποιες είναι οι προτεραιότητες της οικονομικής διεύθυνσης της εταιρείας σας;

-Για κάθε οικονομική διεύθυνση ασφαλιστικής εταιρείας το σημαντικότερο έργο είναι η μετάβαση στο Διεθνές Πρότυπο Χρηματοοικονομικής Αναφοράς ή αλλιώς IFRS 17 το οποίο εισάγει την απαίτηση για αναλυτικότατη πληροφόρηση όλων των ασφαλιστήριων συμβολαίων, προς όφελος τόσο των επενδυτών όσο και των ασφαλιστικών εταιρειών. Η εταιρεία μας -και με την στήριξη του Ομίλου Generali- έχοντας εγκαίρως σχεδιάσει και υλοποιήσει το μεγαλύτερο μέρος του πλάνου της που αφορά τον ψηφιακό της μετασχηματισμό, έχει προχωρήσει σημαντικά τις διαδικασίες μετάβασης στο IFRS 17, το οποίο τέθηκε σε εφαρμογή από εμάς στο τέλος του 2022.

Εδώ, θα πρέπει να γίνει, ασφαλώς, ξεχωριστή μνεία για το integration που απαιτήθηκε μετά την εξαγορά της ΑΧΑ Ασφαλιστικής το 2021 και αποτέλεσε τη βάση για όλα τα επόμενα βήματα. Η διαδικασία ενοποίησης των συστημάτων των δύο οργανισμών προχώρησε βάσει αυστηρού χρονοδιαγράμματος και σήμερα η οικονομική διεύθυνση είναι σε θέση να παρακολουθεί ενιαίες ροές και αναφορές.

Όλες αυτές τις αλλαγές θέτουν ως εξίσου σημαντική προτεραιότητα την επένδυση στην εκπαίδευση των ανθρώπων μας. Η νέα πραγματικότητα δεν μπορεί να αποφέρει καρπούς αν βασιστούμε μόνο σε αυτά που μας προσφέρει η τεχνολογία. Χρειάζεται η ανθρώπινη συμμετοχή ώστε η πληροφορία να μπορεί να αναλυθεί σε ποιοτικό επίπεδο και να εξεταστεί πέρα από το σημείο της απλής καταγραφής και διαχείρισης. Η εκπαίδευση και η γνώση θα μας δώσουν την δυνατότητα να στηρίξουμε τους ανθρώπους μας και να εξελίξουμε την δουλειά μας μέσα σε αυτό το εντελώς καινούργιο και συνεχώς εξελισσόμενο περιβάλλον.

Άφησα, στο τέλος την ενσωμάτωση των κανόνων ESG γιατί αποτελούν μία ξεχωριστή κατηγορία πλαισίου η οποία δεν έρχεται απλώς να «κουμπώσει» σε ό,τι ξέρουμε αλλά έρχεται να συνδιαμορφώσει τις διαδικασίες μιας εταιρείας. Αυτό δεν χρειάζεται απλώς κατανόηση αλλά κυρίως αποτελεσματικό governance προκειμένου να αναζητηθούν οι σωστές αναλογίες που θα αποδώσουν τα βέλτιστα κατά την εφαρμογή των κανονιστικών απαιτήσεων καθώς οι ασφαλιστικές εταιρείες είναι ένας τεράστιος μοχλός για να περάσουμε επιχειρηματικά στην επόμενη μέρα ως οικοσύστημα και όχι απλώς ως οργανισμός. Από τις καλύψεις μέχρι την ευαισθητοποίηση της κοινωνίας απέναντι στην βιωσιμότητα και στην κλιματική αλλαγή, και την ανάδειξη της ασφάλισης ως του μοναδικού τρόπου προστασίας απέναντι στις νέους αυτούς κινδύνους. 

- Πόσο σας προβληματίζει η έξαρση του πληθωρισμού και η άνοδος των επιτοκίων;

-Ο πληθωρισμός έχει επιστρέψει σε προ 15ετίας επίπεδα και αυτό έχει συμπαρασύρει τα επιτόκια ως μέτρο ανάσχεσης. Οι ασφαλιστικές εταιρείες απαιτείται να έχουν όσον το δυνατόν σχολαστικότερη διαχείριση μεταξύ ενεργητικού-παθητικού ώστε η περιουσία ενός οργανισμού να είναι σχεδόν απόλυτα αντιστοιχισμένη με τις υποχρεώσεις του έναντι των ασφαλισμένων του.

Την ίδια στιγμή, ειδικότερα στις Γενικές Ασφαλίσεις, ο πληθωρισμός επιβαρύνει το κόστος της μέσης ζημιάς και αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό ζήτημα προς διαχείριση από τις εταιρείες σε σχέση με τις δυνατότητες των ασφαλισμένων σε ένα συγκεκριμένο οικονομικό πλαίσιο. Από την άλλη, τα υψηλότερα επιτόκια δίνουν μια ανάσα στις Ασφαλίσεις Ζωής που τόσο είχαν πιεστεί από τα αρνητικά επιτόκια τα προηγούμενα χρόνια.

Βεβαίως, οι ασφαλιστικές εταιρείες έχουν τους μηχανισμούς εκείνους που τους επιτρέπουν να λειτουργούν αποτελεσματικά σε όποιο επίπεδο και αν βρίσκονται τα επιτόκια. Ο καταιγιστικός ρυθμός των αλλαγών που επήλθαν δημιούργησε την ανάγκη για άμεσες ενέργειες σε πολλές διαφορετικές κατευθύνσεις ώστε να μειωθούν οι επιπτώσεις. Τέλος, από την πλευρά των επιχειρήσεων γίνεται μία τεράστια προσπάθεια προκειμένου να απορροφήσουν αυτές τις μεταβολές, σε κάθε περίπτωση όμως δεν μπορούν να τις εξαφανίσουν.

- Ως οικονομικός διευθυντής ποιες θεωρείτε ότι σε συνθήκες αύξησης του κόστους ζωής θα πρέπει να είναι οι προτεραιότητες ενός νοικοκυριού;

-Κάθε νοικοκυριό καθορίζει τις προτεραιότητές του με βάση τις ανάγκες και το διαθέσιμο εισόδημά του. Επομένως, η απάντηση σε μία τέτοια ερώτηση είναι απολύτως σχετική και δεν μπορεί να καλύψει κάθε περίπτωση. Βάσει των μελετών και των εκτιμήσεων που έχουν γίνει μέχρι αυτή την στιγμή, είναι σαφές ότι οι συνολικές δαπάνες των νοικοκυριών αυξήθηκαν το 2021 σε σχέση με το 2020 και θα αυξηθούν ακόμη περισσότερο το 2022. Σε αυτό το μεταβαλλόμενο περιβάλλον, τα κόστη που αφορούν την ιατρική περίθαλψη ή την κάλυψη ζημιών που μπορεί να προκύψουν δεν είναι εύκολο να καλυφθούν. Ακόμη και στην περίπτωση όπου κάποιος έχει την οικονομική δυνατότητα, δεν είναι αποδοτικό να αποταμιεύει με σκοπό να έχει χρήματα τη δύσκολη στιγμή, όταν τα χρήματα αυτά θα χάνουν την αξία τους λόγω πληθωρισμού. Αυτή ακριβώς η συνθήκη αναδεικνύει για μία ακόμη φορά την αξία της ασφάλισης η οποία στο παρόν πλαίσιο ανάγεται σε προτεραιότητα για τους πολίτες τόσο για την κάλυψη την στιγμή της ανάγκης όσο και για τη ηρεμία που προσφέρει προστατεύοντας όλα όσα είναι σημαντικά στην ζωή κάθε ενός ανθρώπου ξεχωριστά.